Tag: Ryzyka i szanse

Idea obiegu zamkniętego wprowadza rewolucję w dotychczas obowiązującym liniowym modelu gospodarczym polegającym na tym, że pozyskuje się surowce, przetwarza, używa i wyrzuca. Jak się chwilę nad tym zastanowić, to wydaje się to zupełnie nieracjonalnym działaniem, a jednak powszechnie usankcjonowanym. W modelu liniowym eksploatujemy bezpowrotnie nieodnawialne zasoby, chwilę później je wyrzucamy nie wykorzystując w pełni wartości, która w nich cały czas tkwi, przy okazji niszcząc i zanieczyszczając środowisko naturalne. Koncepcja circular economy opiera się na trzech głównych zasadach: projektowaniu produktów w taki sposób, by nie generowały odpadów i zanieczyszczeń, utrzymaniu produktów i materiałów w ciągłym użyciu i regenerowaniu naturalnych systemów.

Podejście cyrkularne w istotny sposób zmienia sposób prowadzenia biznesu na dużo wcześniejszych etapach niż gospodarowanie odpadami. Po pierwsze, znaczenia nabiera to, jak produkt jest zaprojektowany. Jeśli chcemy uniknąć odpadu i utrzymać produkt w długotrwałym użyciu, musi być wytrzymały, dobrej jakości, łatwy do serwisowania. Musi być łatwy w demontażu, tak, żeby można było go przenieść w inne miejsce. Musi być wyprodukowany w procesie, w którym nie ma odpadów – to znaczy zaprojektowany tak, żeby do jego produkcji wykorzystać tylko tyle materiału czy surowca, ile jest potrzebne, być może z wykorzystaniem prefabrykacji. Po drugie, znaczenia nabiera wirtualizacja – przenoszenie się ze świata materialnego do wirtualnego. Wystarczy spojrzeć na nasze telefony, żeby zdać sobie sprawę, jak wiele przedmiotów zniknęło z naszego życia – kalendarze, atlasy, zegarki, książki, gazety, magnetofony, papierowe dokumenty czy okienka w banku. Po trzecie, realizacji pryncypiów circular economy sprzyja przechodzenie z produkcji na świadczenie usług w ramach modelu „produkt jako usługa”. Zamiast posiadać rzeczy możemy je wynająć – tak jak samochody na minuty czy oświetlenie. Po czwarte, regeneratywne podejście do naturalnych systemów sprawia, że zaczynamy korzystać z zasobów odnawialnych i te zasoby aktywnie regenerować, na przykład poprzez odzyskiwanie wartościowego materiału organicznego i przywracanie go naturze.

Mapując łańcuch wartości przedsiębiorstwa warto mieć na uwadze pryncypia ekonomii cyrkularnej, gdyż w domykaniu czy zawracaniu obiegów kryje się szansa na dodanie czy odzyskanie wartości tkwiącej w produkcie. Dobrym przykładem może być branża odzieżowa, w której pojawia się coraz więcej produktów wytworzonych z materiałów pochodzących z recyklingu tworzyw, np butelek PET. Dzisiaj odpad butelkowy nieposiadający większej wartości można przetworzyć w modną kurtkę za 180 euro, wypełnioną oczyszczonym pierzem pochodzącym z recyklingu starych okryć.